ارتجال :

 

به آن بديهه نيز گويند ، آن است كه سخن (اعم از شعر يا خطبه و گفتاري) را بي مقدمه در مجلس انشاء كنند و برخوانند. وقتي كسي شعري بدون تدارك قبلي و اعمال انديشه و فكر گفت، مي‌گويند مرتجلاً گفت يا بر بديهه (بالبداهه ،‌في البداهه) ساخت. اما اگر شعري يا سخني را با تأمل و تهيه‌ي قبلي و اعمال انديشه و پيش نويس گويند ، مي گويند : (( اين شعر به فكرت و رؤيت ساخته شده نه بر بديهه)) رؤيت و فكرت ، به معني تأمل و انديشه و تفكر است.